فرزندان انقلاب در کارزاری سخت به توافقی رسیده اند که در ادامه متن آن را مشاهده خواهید کرد، چندین هفته جلسات فشرده بین نمایندگان ۵+۱ و تیم هسته ای ایران که با “اختیار تام” به ژنو رفته بودند، نتیجه داد و امضای ۷ کشور بر پای توافقنامه ای ۶ ماهه نشست.
برخی سیاسیون که از تعهدات داده شده در این توافق نامه ناخوشنودند، آن را به “ترکمنچای سوم” تشبیه نموده و در مقابل برخی آن را “قرارداد بزرگ قرن” نام گذاری کردند. “برای مردم” با بی طرفانه کامل تلاش دارد ؛ مخاطب را با مفاد قرارداد “ترکمنچای” و توافقنامه “ژنو” آشنا سازد تا مخاطب خود مقایسه نموده و تشخیص دهد که آیا “قرارداد بزرگ قرن” امضا شده است یا “ترکمنچای سوم”…
امضا کنندگان قرارداد ترکمن چای
از سوی ایران فتحعلی شاه پادشاه ایران و آصفالدوله صدراعظم ایران و از سوی روسیه ایوان فیودورویچ پاسکویچ سردار ارتش روسیه.
مفاد این عهدنامه
۱٫ واگذاری خانات ایروان و نخجوان به دولت روسیه و تخلیه تالش و مغان از سپاه ایران.
۲٫ پرداخت ده کرور تومان (پنج میلیون تومان) به طور اقساط از طرف ایران به روسیه به عنوان غرامت جنگی.
۳٫ اجازه عبور و مرور آزاد به کشتیهای تجاری روسی در دریای خزر
۴٫ رضایت به انعقاد یک عهدنامه تجاری بین ایران و روسیه و حق اعزام کنسول و نمایندگان تجاری به هر منطقه از مناطق ایران که روسها لازم بدانند.
۵٫ حمایت روسیه از ولیعهدی عباس میرزا و کوشش در به سلطنت رساندن وی پس از مرگ شاه.
۶٫ استرداد اسرای طرفین.
۷٫ اعطای حق قضاوت کنسولی به اتباع روسیه.
۸٫ علاوه بر امضای معاهده ترکمانچای زیر فشار روسها یک عهد نامه تجاری نیز با آنان به امضا رسید که تمام بازار ایران را بدون هیچ مانعی در اختیار روسها قرار میداد.
متن قرارداد ترکمن چای
در باب سفاین حربیه که علم های عسکریه روسیه دارند چون از قدیم بالانفراد استحقاق داشتند که در بحر خزر سیر نمایند، لهذا همین حق مخصوص کما فی السابق امروز به اطمینان به ایشان وارد می شود، به نحوی کهغیر از دولت روسیه هیچ دولت دیگر نمی تواند در بحر خزر کشتی جنگی داشته باشد.
اعلیحضرت پادشاه ممالک ایران از جانب خود و از جانب ولیعهدان و جانشینان به دولت روسیه واگذار می کند تمامی الکای نخجوان و ایروان را – خواه این طرف روس باشد یا آن طرف. و نظر به تفویض، اعلیحضرت ممالک ایران تعهد می کند که بعد از امضاء این عهدنامه، در مدت شش ماه، همه دفتر و دستور العمل متعلق به اداره این دو دولت مذکوره باشد به تصرف امرای روسیه بدهند.
اعلیحضرت پادشاه ممالک ایران به تلافی مصارف کثیره که دولت روسیه را برای جنگ واقعه بین الدولتین اتفاق افتاده و همچنین به تلافی ضررها و خسارت هایی که به همان جهت به رعایای دولت روسیه رسیده تعهد می کند که بواسطه دادن مبلغی وجه نقد آنها را اصلاح نماید
مرز ایران و روسیه پیش از معاهده ترکمنچای به رنگ سیاه پررنگ
امضا کنندگان توافقنامه ژنو
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، جان کری نماینده ایالات متحده امریکا، ویلیام هیگ وزیر امور خارجه بریتانیا، سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه، لوران فابیوس وزیر امور خارجه فرانسه، وانگ ایی ˈ وزیرامور خارجه چین، گیدو وستروله وزیر امورخارجه آلمان و کاترین اشتونˈ مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا.
مفاد توافقنامه ژنو
عناصر گام اول
گام اول دارای دوره زمانی شش ماهه خواهد بود و با توافق متقابل قابل تمدید میباشد. در این دوره همه اعضاء، با حسن نیت، در جهت حفظ فضای سازنده در مذاکرات فعالیت خواهند کرد.
ایران اقدامات داوطلبانه زیر را به انجام خواهد رساند:
- نیمی از اورانیوم موجود غنی شده ۲۰ درصد را به صورت اکسید ۲۰ درصد برای تولید سوخت راکتور تحقیقاتی تهران ذخیره نماید. بقیه UF6 20 درصد را به مواد کمتر از ۵ درصد رقیق نماید. خط برگشت پذیر نیز وجود نداشته باشد.
- ایران اعلام میکند که برای این دوره ۶ ماهه، اورانیوم را به سطح بالاتر از ۵ درصد غنی سازی نکند.
- ایران اعلام میکند که فعالیتهای خود در تاسیسات سوخت هسته ای نطنز ، فوردو و یا راکتور اراک را که توسط آژانس با نام IR-40 شناسائی میشود، بیش از این گسترش نخواهد داد.
- همانگونه که ایران در برنامه عملیاتی کردن تاسیسات تبدیل مواد، به آژانس اعلام کرده است، با آغاز خط تبدیل مواد UF6 غنی شده تا ۵ درصد بهUO2 ، ایران تصمیم دارد موادUF6 جدیدا غنی شده تاسطح ۵ درصد طی ۶ ماه آینده را به اکسید تبدیل کند.
- محلهای جدید برای غنی سازی ایجاد نمی شود.
- ایران برنامه تحقیق و توسعه (R & D) تحت نظارت، از جمله برنامه تحقیق و توسعه جاری غنی سازی خود را که با هدف انباشت اورانیوم غنی شده صورت نمی گیرد، ادامه خواهد داد.
- عدم بازفرآوری یا ساخت تاسیساتی که توانایی بازفرآوری داشته باشند.
نظارتهای بیشتر:
- ارائه اطلاعات مشخص به آژانس بین المللی انرژی اتمی، شامل اطلاعات در خصوص طرح های تاسیسات هسته ای ایران، توصیف ساختمانها در هر یک از سایتهای هسته ای، توصیفی از سطح عملیاتی که در هریک از اماکن که به فعالیتهای هسته ای مشخص اشتغال دارند، اطلاعات در خصوص معادن و تخلیص و اطلاعات در خصوص منابع اولیه.
- ارائه پرسشنامه جدید فنی راکتور اراک به آژانس بین المللی انرژی اتمی که توسط آژانس با نام IR-40 شناسایی می شود.
- اتخاذ گامهای لازم برای موافقت با آژانس بین المللی انرژی اتمی برای انعقاد “رهیافت پادمان” در مورد راکتور اراک که توسط آژانس با نام IR-40 شناسایی می شود.
- دسترسی روزانه بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی به فردو و نطنز با هدف بررسی فایل های ضبط شده دوربینها در مواقعی که آنها برای بازرسیهای دوره ای موسوم به DIV ،IIV ،PIV و بازرسیهای سرزده در سایت حضور ندارند.
- دسترسی هدایت شده بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی به:
*کارگاههای مونتاژ سانتریفیوژ
* کارگاههای تولید روتور سانتریفیوژ و محلهای نگهداری، و
* معادن اورانیوم و تخلیص اورانیوم
در مقابل، ۳+۳، اقدامات داوطلبانه زیر را انجام خواهند داد:
- توقف تلاش برای کاهش خرید نفت خام ایران به نحوی که مشتریان فعلی بتوانند میانگین میزان کنونی خرید نفت خام خود از ایران را کماکان ادامه دهند. بازگشت مبالغ مشخص از عواید فروش نفت ایران در خارج از کشور به ایران. در مورد معاملات نفتی مذکور، تحریمهای اتحادیه اروپا و آمریکا بر بیمه و خدمات حمل و نقل مرتبط، تعلیق میشوند.
- تعلیق تحریمهای امریکا و اتحادیه اروپا بر:
صادرات پتروشیمی ایران و نیز تعلیق تحریم خدمات مرتبط
طلا و فلزات گرانبها، و تعلیق تحریم خدمات مرتبط
- تعلیق تحریمهای آمریکا بر صنعت خودرو و تعلیق تحریمهای خدمات مرتبط
- صدور گواهی عرضه و نصب قطعات یدکی برای ایمنی پرواز هواپیماهای غیرنظامی ایران و خدمات مرتبط. صدور گواهی بازرسیهای مرتبط با ایمنی و تعمیرات در ایران و همچنین خدمات مرتبط
- عدم صدور قطعنامههای جدید تحریم هستهای توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد
- عدم صدور قطعنامههای جدید تحریم هسته ای از سوی اتحادیه اروپا
- دولت امریکا، در چارچوب اختیارات قانونی رئیس جمهور و کنگره از تحمیل تحریمهای جدید هسته-ای خودداری خواهد کرد.
- یک کانال مالی به منظور تسهیل تجارت امور انساندوستانه برای تامین نیازهای داخلی ایران با استفاده إز درآمدهای نفتی ایران در خارج از کشور ایجاد خواهد شد. تجارت امور انساندوستانه شامل مراودات تجاری مرتبط با تولیدات غذایی و کشاورزی، دارو، تجهیزات دارویی و مخارج پزشکی بیماران خارج از کشور خواهد بود. این کانال مالی شامل بانکهای خارجی مشخص و بانکهای ایرانی غیر تحریم شده خواهد بود که بههنگام ایجاد این کانال مالی مشخص خواهند شد.
* کانال مزبور همچنین موارد را دربر می گیرد:
نقل و انتقالهای مالی مورد نیاز برای پرداخت تعهدات ایران به سازمان ملل متحد
پرداخت مستقیم شهریه به دانشگاهها و دانشکدهها برای دانشجویان ایرانی شاغل به تحصیل در خارج از کشور تا مبلغ توافق شده برای یک دوره شش ماهه.
- افزایش آستانه برای اخذ مجوزهای اتحادیه اروپا جهت تبادلات مالی تجارت موارد غیرتحریمی تا مبلغ مورد توافق.
عناصر گام نهایی راه حل جامع
گام نهایی راه حل جامع که اعضا قصد دارند مذاکره در خصوص آن را در کمتر از یک سال بعد از تصویب این سند، به پایان رسانده و اجرای آن را شروع کنند، عبارتند از:
- دارای دوره زمانی بلندمدت مشخصی خواهد بود که مدت آن مورد توافق قرار خواهد گرفت.
- بیانگر حقوق و تعهدات اعضاء معاهده عدم گسترش سلاحهای هستهای و موافقتنامههای پادمان آژانس بین المللی انرژی اتمی باشد.
- بهطور همهجانبه تحریمهای هستهای شورای امنیت سازمان ملل متحد و تحریمهای چندجانبه و تحریمهای ملی را برداشته و از جمله گامهایی برای دسترسی به حوزههای تجاری، فن آوری، مالی و انرژی را بر مبنای یک برنامه تنظیمی که در خصوص آن توافق به عمل خواهد آمد را اتخاذ نماید.
- متضمن یک برنامه غنی سازی باشد که توسط طرفین تعریف میگردد، برنامهای که شاخصههای آن با موافقت طرفین و منطبق با نیازهای عملی، با محدودیتهای مورد توافق در خصوص دامنه و سطح فعالیتهای غنی سازی، ظرفیت غنی سازی، محلهایی که در آن غنی سازی انجام میشود و ذخایر اورانیوم غنی شده برای دوره زمانی که مورد توافق قرار میگیرد، تعیین میگردد.
- نگرانیهای مرتبط با رآکتور اراک که توسط آژانس با نام IR-40 شناخته میشود، را کاملا برطرف نماید. بازفرآوری و یا احداث تاسیساتی که قادر به بازفرآوری باشد، ایجاد نخواهد شد.
- اقدامات شفاف ساز و با نظارت بیشتر مورد توافق را به طور کامل به اجراء درآورد. پروتکل الحاقی در چارچوب اختیارات رئیس جمهور و مجلس شورای اسلامی تصویب و به اجراء درآید.
- شامل همکاری بین المللی هسته ای غیر نظامی باشد، که این همکاریها از جمله در خصوص دستیابی به راکتورهای مدرن آب سبک قدرت و تحقیقاتی و تجهیزات مرتبط و نیز عرضه سوخت هستهای مدرن و برنامه های تحقیق و توسعه (R&D) مورد توافق می باشد.
به دنبال اجرای موفق گام نهایی راه حل جامع و با سپری شدن کامل دوره زمانی گام نهایی، با برنامه هستهای ایران مانند برنامه هر کشور غیرهسته ای دیگر عضو NPT رفتار خواهد شد.
* در خصوص گام نهایی و هر یک از گامهای میانی، این اصل اساسی که «تا در مورد همه چیز توافق نشود، در خصوص هیچ چیزی توافق حاصل نشده است» اعمال می شود.